Thạc sĩ Lưu trữ học (định hướng ứng dụng)

I. GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
1. Một số thông tin về chương trình đào tạo 
Tên chuyên ngành đào tạo:
+ Tiếng Việt: Lưu trữ học

+ Tiếng Anh: Archivology

Mã số chuyên ngành đào tạo: 60 32 03 01
Tên ngành đào tạo: 
+ Tiếng Việt: Lưu trữ học

+ Tiếng Anh: Archivology

Trình độ đào tạo: Thạc sĩ
Thời gian đào tạo: 02 năm
Tên văn bằng tốt nghiệp:
+ Tiếng Việt: Thạc sĩ  ngành Lưu trữ học

+ Tiếng Anh: The Degree of Master in Archivology

Đơn vị đào tạo: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn –  ĐHQGHN                              
2. Mục tiêu của chương trình đào tạo
2.1. Mục tiêu chung

Chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học định hướng ứng dụng giúp các học viên nâng cao khả năng áp dụng lý luận vào thực tiễn của học viên trong việc tổ chức và quản lí công tác lưu trữ, tài liệu lưu trữ như phát hiện và giải quyết hoặc tổ chức giải quyết các vấn đề liên quan trong thực tế công tác lưu trữ; tham mưu, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công tác lưu trữ; xây dựng các văn bản quy định về công tác lưu trữ và tài liệu lưu trữ; huấn luyện và hướng dẫn về công tác lưu trữ; kiểm tra và tổ chức thực hiện các nghiệp vụ lưu trữ. Bên cạnh đó, học viên tốt nghiệp chương trình này cũng được trang bị đủ năng lực và phẩm chất để tham gia giảng dạy tại các trường cao đẳng và đại học về lĩnh vực lưu trữ học.

2.2. Mục tiêu cụ thể

Chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học định hướng ứng dụng được xây dựng nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể sau:

2.2.1.Về kiến thức: 

Chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học định hướng ứng dụng giúp học viên hệ thống hóa và cập nhật các nhóm kiến thức cơ bản về Lưu trữ học. Cụ thể như sau:  

+  Khối kiến thức cơ  sở  ngành Lưu trữ học như  Tổ chức quản lý công tác lưu trữ; Hệ thống văn thư trong các cơ quan, tổ chức; Chính sách lưu trữ, Lịch sử văn bản học; Các sự kiện tiêu biểu của lịch sử Việt Nam; Lí luận và thực tiễn về thủ tục hành chính; Cải cách hành chính ở Việt Nam qua các thời kì lịch sử.

+  Khối kiến thức của chuyên ngành Lưu trữ học như Phân loại tài liệu lưu trữ; Xác định giá trị tài liệu; Tổ chức lưu trữ tài liệu điện tử; Tổ chức lưu trữ tài liệu nghe-nhìn; Tổ chức lưu trữ tài liệu khoa học công nghệ; Tổ chức hệ thống thông tin tài liệu lưu trữ; Lưu trữ tài liệu đặc thù; Phương pháp sử liệu học; Công bố tài liệu văn kiện. 

+ Khối kiến thức bổ trợ và tự chọn nhằm đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp khác nhau của người học. 

2.2.2. Về năng lực: Sau khi học xong chương trình, học viên đạt được các năng lực sau đây: 

– Nắm vững những vấn đề cơ bản về lưu trữ học, có khả năng phát hiện những vấn đề thực tiễn cần được nghiên cứu và giải quyết; từ đó có thể tham mưu, tư vấn các biện pháp tổ chức, quản lý và chính sách về lĩnh vực lưu trữ cho các cấp lãnh đạo và quản lí; 

– Có khả năng tổ chức thực hiện hoặc trực tiếp thực hiện và giải quyết các vấn đề phát sinh trong thực tiễn công tác tổ chức và quản lý công tác lưu trữ tại các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. 

2.2.3. Về kĩ năng:  

Học viên theo học chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học định hướng ứng dụng được đặc biệt chú trọng trang bị các kỹ năng và phương pháp hành nghề lưu trữ cũng như các kỹ năng bổ trợ quan trọng khác, cụ thể như sau:

– Kĩ năng thực hành về quản lý hoạt động lưu trữ và quản lý tài liệu lưu trữ;

– Kĩ năng lập kế hoạch và dự án lưu trữ;

– Kĩ năng xây dựng văn bản về lưu trữ;

– Kĩ năng công bố tài liệu văn kiện;

– Kĩ năng số hóa tài liệu lưu trữ;

– Kĩ năng lãnh đạo và quản lý;

– Kĩ năng tổng hợp thông tin;

– Phương pháp lưu trữ tài liệu điện tử;

– Phương pháp lưu trữ tài liệu khoa học công nghệ;

– Phương pháp lưu trữ tài liệu nghe nhìn;

– Phương pháp đào tạo, huấn luyện về lưu trữ;

– Phương pháp kiểm tra, đánh giá trong lưu trữ.

2.2.4. Về phẩm chất đạo đức:

Chương trình đào tạo hướng tới mục tiêu giúp người học rèn luyện và phát huy 

các phẩm chất đạo đức và trách nhiệm công dân, đạo đức xã hội như có trách nhiệm với công việc và cộng đồng, biết tuân thủ pháp luật, biết bảo vệ chân lí, ủng hộ sự đổi mới, tiến bộ. Ngoài ra, học viên còn được rèn luyện và nâng cao đạo đức, ý thức cá nhân, đạo đức nghề nghiệp, thái độ phục vụ: trung thực, nghiêm túc; luôn có ý thức bảo vệ bí mật quốc gia trọng các tài liệu lưu trữ có giá trị; suy nghĩ tích cực về nghề nghiệp, chủ động tuyên truyền tích cực về vai trò và vị trí của tài liệu lưu trữ và công tác lưu trữ trong xã hội, độc lập và sáng tạo trong công việc và trong phạm vi cho phép, hài hòa trong các mối quan hệ.

3.  Thông tin tuyển sinh
3.1. Hình thức tuyển sinh:

+ Môn thi Cơ bản: Công tác văn thư

+ Môn thi Cơ sở: Lí luận và phương pháp công tác lưu trữ

+ Môn Ngoại ngữ: 01 trong 5 thứ tiếng: Anh, Nga, Pháp, Đức, Trung Quốc  

Đối với phương thức tuyển sinh đánh giá năng lực: Áp dụng trong các đợt tuyển sinh từ năm 2018. Hình thức thi: Theo quy định của Đại học Quốc gia Hà Nội.

3.2.Đối tượng tuyển sinh: 

– Tốt nghiệp đại học ngành: Lưu trữ học hoặc ngành Lưu trữ học và Quản trị văn phòng. 

– Tốt nghiệp đại học các ngành gần với ngành Lưu trữ học, gồm: Lịch sử, Văn học, Văn hóa học, Quản lý giáo dục, Báo chí, Luật, Chính trị học, Quản trị văn phòng, Quản lý nhà nước, Công tác xã hội, Đông phương học, Hán Nôm, Khoa học quản lý, Khoa học thư viện, Nhân học, Quốc tế học, Tâm lý học, Thông tin học, Triết học, Việt Nam học, Xã hội học, Giáo dục chính trị, Giáo dục công dân, Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước sau khi đã học bổ túc kiến thức (25 tín chỉ) để có trình độ tương đương với bằng tốt nghiệp đại học ngành Lưu trữ  học (có danh mục kèm theo ở mục 3.3)

– Yêu cầu về kinh nghiệm công tác: Không yêu cầu

3.3. Dự kiến quy mô tuyển sinh: 15 – 20 học viên/năm

PHẦN II: CHUẨN ĐẦU RA CỦA CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO 
1. Chuẩn về kiến thức chuyên môn và năng lực chuyên môn
Người tốt nghiệp chương trình thạc sĩ Lưu trữ học theo định hướng ứng dụng có thể làm chủ các kiến thức:

– Kiến thức lí thuyết cơ bản về lưu trữ học: học viên hiểu một cách có hệ thống các vấn đề lí thuyết của lưu trữ học như tổ chức khoa học, tổ chức bảo quản và tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ; các vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn như lưu trữ các tài liệu lưu trữ đặc thù, tài liệu điện tử hay tài liệu truyền miệng và nắm vững các kiến thức có liên quan khác như văn bản học, thông tin học….. và vận dụng tốt kiến thức lí luận vào thực tiễn;

– Kiến thức về tổ chức quản lí hoạt động lưu trữ: học viên hiểu được các kiến thức về tổ chức quản lí lưu trữ; lập kế hoạch và dự án lưu trữ; xây dựng văn bản quản lí về lưu trữ; kiểm tra – đánh giá các hoạt động lưu trữ; quản lí tài liệu lưu trữ trong các doanh nghiệp và các tổ chức chính trị-xã hội… từ đó tham mưu hoặc trực tiếp tổ chức thực hiện các hoạt động lưu trữ của một cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp;

– Kiến thức về tổ chức thực hiện nghiệp vụ lưu trữ: học viên có khả năng trực tiếp thực hiện các nghiệp vụ lưu trữ: quản lí tài liệu lưu trữ; tổ chức hệ thống thông tin tài liệu lưu trữ; tổ chức lưu trữ tài liệu điện tử: tổ chức lưu trữ tài liệu nghe nhìn; tổ chức tài liệu khoa học –công nghệ…;

Về trình độ ngoại ngữ: Người tốt nghiệp chương trình đào tạo thạc sĩ Lưu trữ học định hướng ứng dụng đạt chuẩn về trình độ ngoại ngữ tương đương bậc 3 của Khung năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam. Người học có thể sử dụng ngoại ngữ trong việc tìm, nghiên cứu tài liệu nước ngoài để tham khảo phục vụ cho công việc chuyên môn về lưu trữ học;
Về năng lực chuyên môn, sau khi học xong chương trình, học viên có thể đảm nhiệm công việc của chuyên gia trong lĩnh vực lưu trữ học, có tư duy phản biện, có khả năng phát triển kiến thức mới và tiếp tục nghiên cứu ở trình độ tiến sĩ; có kiến thức tổng hợp về pháp luật, quản lí và bảo vệ môi trường liên quan đến lĩnh vực lưu trữ.  
2. Chuẩn về kĩ năng
Người tốt nghiệp chương trình thạc sĩ Lưu trữ học theo định hướng ứng dụng có kĩ năng  hoàn thành các công việc phức tạp, không thường xuyên xảy ra, không có tính quy luật, khó dự báo; có kĩ năng nghiên cứu độc lập để phát triển và thử nghiệm những giải pháp mới, phát triển các công nghệ mới trong lĩnh vực lưu trữ, cụ thể như sau:

* Kĩ năng nghề nghiệp:

– Sau khi tốt nghiệp, học viên không chỉ nắm vững lí thuyết mà còn có các kĩ năng và phương pháp cần thiết đối với một cán bộ quản lí công tác lưu trữ như: Kĩ năng lập kế hoạch và dự án lưu trữ; Kĩ năng xây dựng văn bản về lưu trữ; Phương pháp tổ chức quản lí công tác lưu trữ; Phương pháp kiểm tra, đánh giá trong lưu trữ; Phương pháp công bố tài liệu văn kiện… 

– Học viên có khả năng phát hiện, phân tích, dự báo và đề xuất, tham mưu cho lãnh đạo các cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp một số vấn đề liên quan đến việc xây dựng chính sách quản lí đối với hoạt động lưu trữ;

– Học viên có khả năng phát hiện, phân tích và vận dụng các kiến thức lí luận để trực tiếp giải quyết các vấn đề phát sinh trong thực tiễn hoạt động lưu trữ của một cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp. Cụ thể, học viên có khả năng xác định mục tiêu, xây dựng kế hoạch để áp dụng và thực thi các biện pháp cụ thể nhằm giải quyết những vấn đề đặt ra thuộc hoạt động lưu trữ tại các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp;

– Học viên có khả năng truyền đạt, hướng dẫn nghiệp vụ cho các cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp về công tác lưu trữ. Ngoài ra, học viên cũng có khả năng nghiên cứu và giảng dạy tại các trường hành chính, các trường trung học, cao đẳng và đại học về các lĩnh vực chuyên môn đã được đào tạo;

– Học viên có khả năng thực hiện tương đối thành thạo các kĩ năng, nghiệp vụ của công tác lưu trữ như tổ chức khoa học, bảo quản hay tổ chức khai thác, sử dụng tài liệu lưu trữ của một cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp.

* Kĩ năng bổ trợ:

– Kĩ năng cá nhân: 

Người tốt nghiệp chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học theo định hướng ứng dụng có khả năng đánh giá bản thân và nhân viên hoặc những người cộng tác trong hoạt động lưu trữ (về năng lực, kĩ năng, phẩm chất); có kĩ năng giao tiếp tốt; có khả năng thể hiện chính kiến cá nhân, đồng thời biết lắng nghe và tham khảo những ý kiến góp ý của cấp trên, cấp dưới và đồng nghiệp.

–  Kĩ năng nghiên cứu

Tốt nghiệp chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học theo định hướng ứng dụng, học viên có tư duy và phương pháp nghiên cứu áp dụng trong lưu trữ học; xác định được vấn đề thời sự cần tập trung nghiên cứu; lập và triển khai các dự án nghiên cứu về lưu trữ; thực hiện được các nghiên cứu liên quan đến chuyên môn, nghiệp vụ được đào tạo. 

– Kĩ năng làm việc nhóm: 

Người tốt nghiệp chương trình thạc sĩ Lưu trữ học ứng dụng có khả năng làm việc nhóm; tập hợp và tổ chức một hoặc một số nhóm làm việc hiệu quả để triển khai và thực thi các nghiệp vụ lưu trữ;

Ngoài ra, sau khi tốt nghiệp, người học có kĩ năng ngoại ngữ ở mức có thể hiểu được một báo cáo hay bài phát biểu về hầu hết các chủ đề trong công việc liên quan đến lĩnh vực lưu trữ; có thể diễn đạt bằng ngoại ngữ trong hầu hết các tình huống chuyên môn thông thường; có thể viết báo cáo liên quan đến công việc lưu trữ; có thể trình bày rõ ràng các ý kiến và phản biện một vấn đề kĩ thuật bằng ngoại ngữ.

3. Chuẩn về năng lực tự chủ và trách nhiệm
*Sau khi tốt nghiệp, người học có năng lực phát hiện và giải quyết các vấn đề thuộc lĩnh vực lưu trữ và đề xuất những sáng kiến có giá trị; có khả năng tự định hướng phát triển năng lực cá nhân, thích nghi với môi trường làm việc có tính cạnh tranh cao và năng lực dẫn dắt chuyên môn trong lĩnh vực lưu trữ; đưa ra được các kết luận mang tính chuyên gia về các vấn đề phức tạp của lưu trữ học; bảo vệ và chịu trách nhiệm về những kết luận chuyên môn; có khả năng xây dựng, thẩm định kế hoạch lưu trữ; có năng lực phát huy trí tuệ tập thể trong quản lí và hoạt động lưu trữ; có khả năng nhận định, đánh giá và quyết định phương hướng, phát triển nhiệm vụ, công việc được giao; có khả năng dẫn dắt chuyên môn để xử lí các vấn đề lớn trong lĩnh vực lưu trữ.

* Trách nhiệm công dân

– Có trách nhiệm với cộng đồng;

– Biết tuân thủ pháp luật;

– Biết bảo vệ chân lí, ủng hộ sự đổi mới, tiến bộ.

* Đạo đức, ý thức cá nhân, đạo đức nghề nghiệp, thái độ phục vụ:

– Trung thực, nghiêm túc;

– Tôn trọng các tài liệu lưu trữ có giá trị;

– Luôn có ý thức bảo vệ bí mật quốc gia;

– Cầu thị và có ý thức vươn lên.

* Thái độ tích cực, yêu nghề:

– Có trách nhiệm trong công việc;

– Suy nghĩ tích cực về nghề nghiệp;

– Chủ động tuyên truyền tích cực về vai trò và vị trí của tài liệu lưu trữ và công tác lưu trữ trong xã hội;

– Độc lập và sáng tạo trong công việc và trong phạm vi cho phép;

– Hài hòa trong các mối quan hệ.

4. Vị trí việc làm có thể đảm nhận sau khi tốt nghiệp
Người tốt nghiệp chương trình Thạc sĩ Lưu trữ học theo định hướng ứng dụng có thể đảm nhận các vị trí việc làm sau đây:

– Là người chịu trách nhiệm trong hoạt động lưu trữ của một cơ quan, tổ chức hay doanh nghiệp (có khả năng thiết kế, xây dựng, tư vấn, hướng dẫn áp dụng các công cụ, phương pháp để tổ chức khoa học tài liệu lưu trữ và công tác lưu trữ);

– Giảng viên tại các cơ sở đào tạo về lưu trữ bậc cao đẳng và một số trường đại học;

– Nghiên cứu viên hoặc phụ trách các đơn vị nghiên cứu về lưu trữ tại các trường đại học và các cơ sở nghiên cứu khoa học.

5.  Khả năng học tập, nâng cao trình độ sau khi tốt nghiệp
– Có khả năng tự tìm tòi và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình hoạt động thực tiễn tại cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp;

– Có khả năng tự học tập, tự nghiên cứu về các vấn đề lí luận và thực tiễn có liên quan đến công tác lưu trữ;

– Có cơ hội học lên ở bậc cao hơn các chuyên ngành phù hợp theo quy định của Nhà nước.

6. Các chương trình, tài liệu chuẩn quốc tế được tham khảo
Chương trình đào tạo của trường Đại học Công nghệ MARA – Malaysia và ĐH Dublin – Cộng hòa Ai Len. 

 PHẦN III. NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO
Tổng số tín chỉ của chương trình: 64 tín chỉ, trong đó:

– Khối kiến thức chung: 8  tín chỉ                                                        

– Khối kiến thức cơ sở và chuyên ngành: 47 tín chỉ

Bắt buộc: 19 tín chỉ
Lựa chọn: 28 tín chỉ/ 56 tín chỉ
–  Luận văn Thạc sĩ: 9 tín chỉ.